De vijf filters
In een WhatsApp-groep van een bovenbouwklas vliegen de berichten over en weer.
Grappen, memes… maar ook roddels. Op een dag typt iemand opgewonden:
“Omg, ik heb echt iets ergs over Jamie gehoord! Dat moet ik jullie vertellen!”
Voordat iemand reageert, laat Sam – de stille, nadenkende leerling – van zich horen:
“Wacht eens even. Heb je dat wel door de vijf filters gehaald?
”Het wordt ineens stil in de groep. “Vijf filters? Waar heb jij het over?”
Sam legt rustig uit: “Denk na voordat je klikt of iets verstuurt. Controleer dit eerst:”
Is het waar? Heb je het gecontroleerd of alleen ergens opgevangen?
Is het zinvol? Draagt het iets bij aan het gesprek, of is het alleen maar sensatie?
Is het nodig? Moet dit echt gedeeld worden – of is het beter om te zwijgen?
Is het aardig? Hoe zou jij je voelen als iemand zoiets over jou zou posten?
Is het veilig? Kan het iemand schaden, kwetsen of in gevaar brengen?
“Wauw... nee. Eigenlijk voldoet het aan geen van deze punten.
”Sam antwoordt: “Dan kun je het beter niet sturen.
Laat ook online hetzelfde respect zien dat je in het echte leven zou tonen.
"Sindsdien gold er één regel in de groep: eerst de vijf filters, dan pas versturen."

Nadenkertje
Online is óók echt leven. Achter elk scherm zit een echt mens. Woorden kunnen net zo hard raken als in het echt, dus laat je respect niet offline achter. Denk na voor je deelt – je laat ook online zien wie je werkelijk bent.
