
Van onbekend naar afhankelijk
In het begin voelt het als vrijheid. Een jongere krijgt zijn eerste smartphone – glanzend, snel, vol mogelijkheden. Hij stuurt berichten, speelt spelletjes, kijkt video’s. Elke keer dat hij het toestel weglegt, voelt hij even tevredenheid. Maar al snel verandert er iets. Als de telefoon niet in zijn hand ligt, mist hij hem. De drang om “nog even een bericht te checken” of “nog één spelletje te doen” wordt sterker. En elke keer dat hij toegeeft,
wordt de zuiging groter. De spelletjes duren langer, de video’s gaan door. De wereld buiten vervaagt langzaam. Vrienden wachten om buiten te spelen, maar hij merkt het niet eens. Als de telefoon buiten bereik is, wordt hij onrustig, zelfs boos, verdrietig of angstig – zonder te weten waarom. Hij vergeet zichzelf, en een donkere gedachte sluipt binnen: “Maakt het eigenlijk nog uit?” En dan de hardste erkenning: “Ik kan niet stoppen. Ik ben verslaafd.”
Maar het hoeft niet zo te blijven. Met hulp en duidelijke grenzen kun je de controle terugpakken – het smartphonegebruik weer tot een hulpmiddel maken in plaats van een ketting. Een smartphone kan leuk, handig en praktisch zijn – maar alleen als jij de baas blijft… en niet andersom.

Nadenkertje
Een smartphone is een hulpmiddel, maar zelfs het beste hulpmiddel kan je schaden als je er niet wijs mee omgaat. Vraag jezelf steeds af: Ben ik nog vrij… of laat ik mijn telefoon voor mij beslissen? Je smartphone kan een handig hulpmiddel zijn, maar laat hem niet de baas worden over je tijd, je aandacht of je keuzes. Jij bepaalt de regels – niet je smartphone. Houd je handen vrij, zodat ook je hoofd vrij blijft. Ontgrendel liever je vrijheid dan alleen je scherm. Wees alert: laat je leven niet in je broekzak verdwijnen. Stop op tijd, voordat stoppen te moeilijk wordt. Het echte leven heeft geen oplader nodig – alleen jouw aandacht en aanwezigheid. Vraag jezelf af: ben jij nog de gebruiker, of is je telefoon al de baas?

Nadenkertje
In welke stap bevind jij je? Wees eerlijk tegenover jezelf. Ben je nog aan het uitproberen, voel je al de drang, of ben je al afhankelijk geworden?