
De smartphone
Het was een gewone dinsdagmiddag toen de leraar plotseling met een dramatische beweging een smartphone op zijn bureau legde. Hij wees erop, keek de klas rond en vroeg: “Wat zien jullie hier?”

Een paar handen gingen meteen omhoog.
“Een iPhone!” riep iemand.
“Een Samsung!” grapte een ander.
De leraar glimlachte en knikte langzaam.“Ja, een smartphone. Maar ik noem het liever een wereldwonder. Want net zoals de piramides van Egypte of de Chinese Muur is dit een meesterwerk van de mensheid. En vandaag wil ik jullie drie eenvoudige vragen stellen over dit wonder.” Hij schreef ze op het bord:
1. Waaruit bestaat het?
“Denk na,” zei hij. “Welke materialen zitten erin? Een batterij vol zeldzame metalen. Chips van silicium. Glas, sterker dan elk vensterglas dat je ooit hebt gezien… en al deze onderdelen komen uit de verste hoeken van de wereld. Ze worden uit de grond gehaald, verfijnd, ontworpen en in elkaar gezet. Elk klein schroefje, elk draadje is bedacht en gemaakt door mensen.”
2. Wie heeft eraan gewerkt?
Hij keek de klas rond. “Wie denken jullie dat het gemaakt heeft? Één genie? Een kleine groep slimme koppen? Nee… Duizenden mensen! Ontwerpers, programmeurs, mijnwerkers, fabrieksarbeiders, vrachtwagenchauffeurs, marketeers. Mensen uit tientallen landen die elkaar nooit ontmoeten, maar toch samen dit wonder hebben gemaakt.”
3. Wat kun je ermee doen?
De leraar hield het toestel omhoog. “Stel je voor dat je dit iemand honderd jaar geleden laat zien. Die zou denken dat je tovert! Live praten met iemand aan de andere kant van de wereld. Alle kennis van de mensheid in seconden opvragen. Muziek luisteren, films kijken, de weg vinden als je verdwaalt… Het is een poort naar kennis, verbinding en mogelijkheden.”
Hij legde de smartphone weer neer en keek serieus. “En nu,” zei hij zacht:
“De laatste vraag: wat doen we er eigenlijk mee?
En wat doe jij ermee?”
Het werd stil.Toen mompelde iemand zacht:
“Appen…”
“Spelen…”
“TikTok…”
De leraar knikte langzaam. “Dat is het verschil. We hebben een wereldwonder in onze handen, en gebruiken het als speelgoed. Denk er eens over na: je draagt een wonder in je zak. Wat ga jij ermee doen?”

Nadenkertje
Je draagt een wereldwonder in je zak. Duizenden mensen uit alle windstreken hebben eraan gewerkt – van mijnwerkers en ontwerpers tot programmeurs en vrachtwagenchauffeurs. Met dit kleine apparaat kun je spreken met iemand aan de andere kant van de wereld, het complete kennisarchief van de mensheid raadplegen en jezelf eindeloos ontwikkelen.
Maar vaak gebruiken we het vooral voor spelletjes, roddels en vluchtige afleiding.
Onthoud: Het grootste wonder is wat jij ermee doet.

25 korte, pakkende moraalverhalen helpen leerkrachten om mediawijsheid en waardenonderwijs op een levendige manier te verbinden. Elk verhaal pakt een thema uit onze digitale tijd aan: smartphones, sociale media, aandacht, respect – en zet aan tot nadenken: Wat betekent het eigenlijk om „online” en „offline” te zijn? Gebruik de verhalen als startpunt voor gesprekken over mediagebruik, verantwoordelijkheid en zelfbewustzijn.
Creëer echte aha-momenten en bewustwording van de kansen én risico’s van de digitale wereld. Verhalen die stof tot praten bieden voor alle leeftijden.