De multiculturele samenleving

Iedereen is anders, maar we zijn allemaal mensen in de multiculturele samenleving

De multiculturele samenleving

Een multiculturele samenleving is een samenleving waarin mensen met verschillende culturele achtergronden op gelijkwaardige basis, vreedzaam en met respect voor elkaars cultuur, samenleven. Deze samenleving kan een land, een stad, maar ook een school, club of vereniging zijn.

Discussiëren aan de hand van 10 discussiekaarten met uitspraken en vragen over de multiculturele samenleving.
De vragen op de kaarten zijn:

1. Wat betekent vrede voor jou?
2. Wat betekent vrijheid voor jou?
3. Wat betekent respect voor jou?
4. Is vrijheid van meningsuiting ook elkaar kwetsen?
5. Kunnen we één mensheid worden op één aarde?
6. Hoe tolerant zijn we? Jij, de school, de samenleving ...
7. Iedereen is anders, verschillend maar gelijkwaardig. Kunnen we daardoor samen meer bereiken?
8. Wat voor samenleving krijgen we als we elkaars verschillen niet meer tolereren en respecteren?
9. ONZE AARDE TELT 7.300.000.000 MENSEN. Wat heeft hen gemaakt tot wie ze nu zijn? Wat is de invloed van hun omgeving geweest? 
10. Als jouw omstandigheden anders waren geweest was jij dan anders geworden? Is het je lot? Is het je omgeving?

Democratische samenleving

De belangrijkste waarden van een democratie zijn gelijkheid en vrijheid. Om samen te kunnen leven worden er op democratische wijze afspraken, regels en wetten gemaakt. In een democratie wordt er een besluit genomen op basis van de meerderheid. Een ander kenmerk van een democratie is dat als er mensen zijn die het niet met elkaar eens zijn, dit probleem besproken wordt en er gezocht wordt naar een oplossing.
In een democratische samenleving worden allerlei afspraken, regels en wetten gemaakt met als doel het samenleven ordelijk te laten verlopen. Voor de samenleving is het dan ook van belang dat iedereen zich hieraan houdt en ze respecteert. Er wordt van iedereen verwacht dat hij of zij geleerd heeft zich aan de regels te houden of dit vanuit zichzelf doet. Zo niet, dan kun je gedwongen worden om je eraan te houden. Om ervoor te zorgen dat je je aan de regels houdt zijn er autoriteiten, zoals politie en justitie, aangesteld die dit handhaven.

Polarisatie (groepsvorming)

Polarisatie is het benadrukken van tegenstellingen en hoort bij een open democratische samenleving. Mensen sluiten zich aan bij een groep om daarmee hun eigen identiteit af te bakenen en hun belangen kenbaar te maken. Samen geef je een stem aan datgene wat jij belangrijk vindt. Zo behoor je bijvoorbeeld bij een bepaalde bevolkingsgroep, sluit je je aan bij een bepaalde geloofsovertuiging of ga je bij een politieke partij omdat je het met hun standpunten eens bent. Polarisatie creëert tegenstellingen tussen groepen mensen. Polarisatie geeft discriminatie. Met iemand
uit de eigen groep zal anders omgegaan worden dan met iemand uit een andere groep. In een democratische, multiculturele samenleving wordt er zoveel mogelijk met iedereen rekening gehouden. Wij kunnen samenleven als we elkaars verschillen tolereren en respecteren en leren te
begrijpen waarom iemand ànders denkt, voelt of doet.

Tolerantie of verdraagzaamheid

Ieder mens heeft zijn eigen ideeën en opvattingen over het leven en over de manier waarop hijzelf en anderen daaraan vorm zouden moeten geven. Meestal vindt men deze ideeën en opvattingen de enige juiste. Je bent tolerant als je dan toch andere opvattingen en ideeën kunt accepteren en respecteren. Je bent dan bereid om rekening te houden met de overtuiging van een ander en kunt deze respecteren.

Toch zullen er onderlinge spanningen ontstaan

Het is gemakkelijk te begrijpen dat er tussen de verschillende groepen spanningen komen. Spanningen op school, in de wijk of tussen landen. Bijvoorbeeld als er bepaalde uitspraken gedaan worden waaruit blijkt dat een bepaalde levenswijze toch niet door de andere groep geaccepteerd wordt. Of omdat een groep bepaalde overtuigingen zo belangrijk vindt dat men daarin doorslaat en van mening is dat andere groepen er net zo over zouden moeten denken. Polarisatie is dan niet meer verrijkend, maar kan een bedreiging gaan vormen voor de samenleving. De onderlinge verdraagzaamheid zal afnemen waardoor conflicten eerder kunnen oplaaien en heftiger worden. Drie belangrijke aspecten binnen de samenleving zijn: vrede, vrijheid en respect. Maar ze hebben voor iedereen vaak weer een iets andere betekenis.

Vragen die ook in de lesmaterialen aan de orde komen:

• We willen allemaal graag in vrede blijven samenleven. Hoe kunnen we onderlinge spanningen zoveel mogelijk voorkomen?
• Heb jijzelf het gevoel dat je deelneemt aan de samenleving of voel jij je buitengesloten?
• Vind jij jouw school multicultureel?
• Voel jij je weleens gediscrimineerd?